<p><span style="font-size:11pt"><span style="font-family:"Calibri","sans-serif""><span style="font-size:14.0pt"><span style="font-family:SolaimanLipi">নবম অধ্যায়</span></span></span></span></p> <p><span style="font-size:11pt"><span style="font-family:"Calibri","sans-serif""><span style="font-size:14.0pt"><span style="font-family:SolaimanLipi">ইলেকট্রনিক ও আধুনিক ব্যাংকিং</span></span></span></span></p> <p><span style="font-size:11pt"><span style="font-family:"Calibri","sans-serif""><span style="font-size:14.0pt"><span style="font-family:SolaimanLipi">জ্ঞানমূলক প্রশ্ন</span></span></span></span></p> <p><span style="font-size:11pt"><span style="font-family:"Calibri","sans-serif""><span style="font-size:14.0pt"><span style="font-family:SolaimanLipi">[পূর্ব প্রকাশের পর]</span></span></span></span></p> <p><span style="font-size:11pt"><span style="font-family:"Calibri","sans-serif""><span style="font-size:14.0pt"><span style="font-family:SolaimanLipi">১২। </span></span><span style="font-size:14.0pt"><span style="font-family:"Times New Roman","serif"">POS</span></span><span style="font-size:14.0pt"><span style="font-family:SolaimanLipi">-এর পূর্ণ অর্থ কী?</span></span></span></span></p> <p><span style="font-size:11pt"><span style="font-family:"Calibri","sans-serif""><span style="font-size:14.0pt"><span style="font-family:SolaimanLipi">উত্তর : </span></span><span style="font-size:14.0pt"><span style="font-family:"Times New Roman","serif"">POS</span></span><span style="font-size:14.0pt"><span style="font-family:SolaimanLipi">-এর পূর্ণ অর্থ হলো</span></span><span style="font-size:14.0pt"><span style="font-family:"Times New Roman","serif""> : Point of Sale service|</span></span></span></span></p> <p><span style="font-size:11pt"><span style="font-family:"Calibri","sans-serif""><span style="font-size:14.0pt"><span style="font-family:SolaimanLipi">১৩। চেক স্তূপ পরিষ্কারকরণ কী?</span></span></span></span></p> <p><span style="font-size:11pt"><span style="font-family:"Calibri","sans-serif""><span style="font-size:14.0pt"><span style="font-family:SolaimanLipi">উত্তর : চেক স্তূপ পরিষ্কারকরণ এমন একটি ইলেকট্রনিক ব্যাংকিং সেবা, যা সাধারণত গ্রাহকের কোনো চেক কালেকশনের জন্য ব্যাংক জমা নিলে যদি তা অমর্যাদাকৃত হয়, তবে তা গ্রাহককে জানিয়ে ফেরত দেয়।</span></span></span></span></p> <p><span style="font-size:11pt"><span style="font-family:"Calibri","sans-serif""><span style="font-size:14.0pt"><span style="font-family:SolaimanLipi">১৪।</span></span><span style="font-size:14.0pt"><span style="font-family:"Times New Roman","serif""> ACH</span></span><span style="font-size:14.0pt"><span style="font-family:SolaimanLipi">-এর পূর্ণ অর্থ কী?</span></span></span></span></p> <p><span style="font-size:11pt"><span style="font-family:"Calibri","sans-serif""><span style="font-size:14.0pt"><span style="font-family:SolaimanLipi">উত্তর : </span></span><span style="font-size:14.0pt"><span style="font-family:"Times New Roman","serif"">ACH</span></span><span style="font-size:14.0pt"><span style="font-family:SolaimanLipi">-এর পূর্ণ অর্থ হলো : </span></span><span style="font-size:14.0pt"><span style="font-family:"Times New Roman","serif"">‘Automated Clearing House service’</span></span><span style="font-size:14.0pt"><span style="font-family:SolaimanLipi">।</span></span></span></span></p> <p><span style="font-size:11pt"><span style="font-family:"Calibri","sans-serif""><span style="font-size:14.0pt"><span style="font-family:SolaimanLipi">১৫। ক্রেডিট কার্ড কী? </span></span></span></span></p> <p><span style="font-size:11pt"><span style="font-family:"Calibri","sans-serif""><span style="font-size:14.0pt"><span style="font-family:SolaimanLipi">উত্তর : ক্রেডিট কার্ড বর্তমান বিশ্বের সবচেয়ে জনপ্রিয় একটি ব্যাংকিং সেবা। ক্রেডিট কার্ড হলো চুম্বকীয় শক্তিসম্পন্ন সাংকেতিক নম্বরযুক্ত এবং গ্রাহকের ছবিসংবলিত একধরনের বিশেষ প্লাস্টিক কার্ড, যার মাধ্যমে গ্রাহকদের নির্দিষ্ট সীমা পর্যন্ত পণ্য ও সেবা ক্রয়ে ঋণসুবিধা প্রদান করা হয়।</span></span></span></span></p> <p><span style="font-size:11pt"><span style="font-family:"Calibri","sans-serif""><span style="font-size:14.0pt"><span style="font-family:SolaimanLipi">১৬। ইন্টারনেট ব্যাংকিং কী? </span></span></span></span></p> <p><span style="font-size:11pt"><span style="font-family:"Calibri","sans-serif""><span style="font-size:14.0pt"><span style="font-family:SolaimanLipi">উত্তর : ইন্টারনেট ব্যাংকিং বলতে ব্যাংকিং সেবাসমূহ প্রদানের জন্য দূরবর্তী সরবরাহ প্রণালি হিসেবে ইন্টারনেট ব্যবহারকে বোঝায়। এই ব্যবস্থায় ব্যাংক ওয়েবসাইটের মাধ্যমে সরাসরি তার গ্রাহকের সাথে সংযোগ স্থাপন করে।</span></span></span></span></p> <p><span style="font-size:11pt"><span style="font-family:"Calibri","sans-serif""><span style="font-size:14.0pt"><span style="font-family:SolaimanLipi">১৭। </span></span><span style="font-size:14.0pt"><span style="font-family:"Times New Roman","serif"">SMS</span></span><span style="font-size:14.0pt"><span style="font-family:SolaimanLipi"> ব্যাংকিং কী? </span></span></span></span></p> <p><span style="font-size:11pt"><span style="font-family:"Calibri","sans-serif""><span style="font-size:14.0pt"><span style="font-family:SolaimanLipi">উত্তর : মোবাইল এসএমএসের মাধ্যমে বিভিন্ন ব্যাংকিং সেবা ও সুবিধা প্রদান করাকে এসএমএস (</span></span><span style="font-size:14.0pt"><span style="font-family:"Times New Roman","serif"">SMS</span></span><span style="font-size:14.0pt"><span style="font-family:SolaimanLipi">) ব্যাংকিং বলা হয়।</span></span></span></span></p> <p><span style="font-size:11pt"><span style="font-family:"Calibri","sans-serif""><span style="font-size:14.0pt"><span style="font-family:SolaimanLipi">১৮। স্বয়ংক্রিয় নিকাশ ঘর সেবা কী?</span></span></span></span></p> <p><span style="font-size:11pt"><span style="font-family:"Calibri","sans-serif""><span style="font-size:14.0pt"><span style="font-family:SolaimanLipi">উত্তর : স্বয়ংক্রিয় নিকাশ ঘর সেবা এমন একটি সমন্বিত ইলেকট্রনিক সেবা পদ্ধতি, যেখানে প্রতিষ্ঠানের পরিশোধসমূহ ইলেকট্রনিক উপায়ে বিনিময় ও নিষ্পন্ন করা হয়।</span></span></span></span></p> <p><span style="font-size:11pt"><span style="font-family:"Calibri","sans-serif""><span style="font-size:14.0pt"><span style="font-family:SolaimanLipi">১৯।</span></span><span style="font-size:14.0pt"><span style="font-family:"Times New Roman","serif""> ‘One stop service’</span></span><span style="font-size:14.0pt"><span style="font-family:SolaimanLipi"> কী?</span></span></span></span></p> <p><span style="font-size:11pt"><span style="font-family:"Calibri","sans-serif""><span style="font-size:14.0pt"><span style="font-family:SolaimanLipi">উত্তর : </span></span><span style="font-size:14.0pt"><span style="font-family:"Times New Roman","serif"">‘One stop service’</span></span><span style="font-size:14.0pt"><span style="font-family:SolaimanLipi"> বলতে একজন ব্যাংক কর্মকর্তার কাছ থেকে গ্রাহক কর্তৃক তার প্রয়োজনীয় সার্ভিস লাভকে বোঝায়।</span></span></span></span></p> <p><span style="font-size:11pt"><span style="font-family:"Calibri","sans-serif""><span style="font-size:14.0pt"><span style="font-family:SolaimanLipi">২০। ভিসা কার্ড কী?</span></span></span></span></p> <p><span style="font-size:11pt"><span style="font-family:"Calibri","sans-serif""><span style="font-size:14.0pt"><span style="font-family:SolaimanLipi">উত্তর : ভিসা কার্ড একধরনের ক্রেডিট কার্ড, যা আন্তর্জাতিক ভিসা করপোরেশনের সঙ্গে সংযুক্ত যেকোনো ব্যাংক ইস্যু করতে পারে।</span></span></span></span></p> <p><span style="font-size:11pt"><span style="font-family:"Calibri","sans-serif""><span style="font-size:14.0pt"><span style="font-family:SolaimanLipi">২১। বাসগৃহ ব্যাংকিং কী?</span></span></span></span></p> <p><span style="font-size:11pt"><span style="font-family:"Calibri","sans-serif""><span style="font-size:14.0pt"><span style="font-family:SolaimanLipi">উত্তর : গ্রাহকরা যাতে ঘরে বসেই ব্যাংকিং কার্যক্রম পরিচালনা করতে পারে সে জন্য ব্যাংক কর্তৃক যে সেবা প্রদান করা হয় তাকে বাসগৃহ ব্যাংকিং বলে।</span></span></span></span></p> <p><span style="font-size:11pt"><span style="font-family:"Calibri","sans-serif""><span style="font-size:14.0pt"><span style="font-family:SolaimanLipi">২২। স্মার্ট কার্ড কী?</span></span></span></span></p> <p><span style="font-size:11pt"><span style="font-family:"Calibri","sans-serif""><span style="font-size:14.0pt"><span style="font-family:SolaimanLipi">উত্তর : স্মার্ট কার্ড একটি চুম্বক ছাপযুক্ত অথবা ছাপ ব্যতীত একটি প্লাস্টিক কার্ড। এ কার্ডকে ইলেকট্রনিক অর্থ বা ই-পার্সও বলা হয়।</span></span></span></span></p> <p><span style="font-size:11pt"><span style="font-family:"Calibri","sans-serif""><span style="font-size:14.0pt"><span style="font-family:SolaimanLipi">২৩। টেলিফোন ব্যাংকিং কী?/টেলি ব্যাংকিং কী?</span></span></span></span></p> <p><span style="font-size:11pt"><span style="font-family:"Calibri","sans-serif""><span style="font-size:14.0pt"><span style="font-family:SolaimanLipi">উত্তর : টেলিফোন ব্যাংকিং হলো এমন একটি পদ্ধতি, যেখানে ব্যাংক তার গ্রাহককে টেলিফোনের মাধ্যমে আর্থিক লেনদেন করার সুযোগ প্রদান করে।</span></span></span></span></p> <p><span style="font-size:11pt"><span style="font-family:"Calibri","sans-serif""><span style="font-size:14.0pt"><span style="font-family:SolaimanLipi">২৪।</span></span><span style="font-size:14.0pt"><span style="font-family:"Times New Roman","serif""> PIN</span></span><span style="font-size:14.0pt"><span style="font-family:SolaimanLipi">-এর পূর্ণ অর্থ কী?</span></span></span></span></p> <p><span style="font-size:11pt"><span style="font-family:"Calibri","sans-serif""><span style="font-size:14.0pt"><span style="font-family:SolaimanLipi">উত্তর :</span></span><span style="font-size:14.0pt"><span style="font-family:"Times New Roman","serif""> PIN</span></span><span style="font-size:14.0pt"><span style="font-family:SolaimanLipi">-এর পূর্ণ অর্থ হলো</span></span><span style="font-size:14.0pt"><span style="font-family:"Times New Roman","serif"">—Personal Identification Number|</span></span></span></span></p> <p><span style="font-size:11pt"><span style="font-family:"Calibri","sans-serif""><span style="font-size:14.0pt"><span style="font-family:SolaimanLipi">২৫।</span></span><span style="font-size:14.0pt"><span style="font-family:"Times New Roman","serif""> SMS</span></span><span style="font-size:14.0pt"><span style="font-family:SolaimanLipi">-এর পূর্ণ অর্থ কী?</span></span></span></span></p> <p><span style="font-size:11pt"><span style="font-family:"Calibri","sans-serif""><span style="font-size:14.0pt"><span style="font-family:SolaimanLipi">উত্তর : </span></span><span style="font-size:14.0pt"><span style="font-family:"Times New Roman","serif"">SMS</span></span><span style="font-size:14.0pt"><span style="font-family:SolaimanLipi">-এর পূর্ণ অর্থ হলো</span></span><span style="font-size:14.0pt"><span style="font-family:"Times New Roman","serif"">—Short Message Service</span></span><span style="font-size:14.0pt"><span style="font-family:SolaimanLipi">।</span></span></span></span></p> <p><span style="font-size:11pt"><span style="font-family:"Calibri","sans-serif""><span style="font-size:14.0pt"><span style="font-family:SolaimanLipi">২৬। প্রযুক্তি কী?</span></span></span></span></p> <p><span style="font-size:11pt"><span style="font-family:"Calibri","sans-serif""><span style="font-size:14.0pt"><span style="font-family:SolaimanLipi">উত্তর : কোনো কাজ করার সামগ্রিক জ্ঞানকেই প্রযুক্তি বলে।</span></span></span></span></p> <p><span style="font-size:11pt"><span style="font-family:"Calibri","sans-serif""><span style="font-size:14.0pt"><span style="font-family:SolaimanLipi">২৭। </span></span><span style="font-size:14.0pt"><span style="font-family:"Times New Roman","serif"">E-Banking</span></span><span style="font-size:14.0pt"><span style="font-family:SolaimanLipi">-এর পূর্ণ অর্থ কী?</span></span></span></span></p> <p><span style="font-size:11pt"><span style="font-family:"Calibri","sans-serif""><span style="font-size:14.0pt"><span style="font-family:SolaimanLipi">উত্তর :</span></span><span style="font-size:14.0pt"><span style="font-family:"Times New Roman","serif""> E-Banking</span></span><span style="font-size:14.0pt"><span style="font-family:SolaimanLipi">-এর পূর্ণ অর্থ হলো-</span></span><span style="font-size:14.0pt"><span style="font-family:"Times New Roman","serif"">Electronic Banking.</span></span></span></span></p> <p><span style="font-size:11pt"><span style="font-family:"Calibri","sans-serif""><span style="font-size:14.0pt"><span style="font-family:SolaimanLipi">২৮। </span></span><span style="font-size:14.0pt"><span style="font-family:"Times New Roman","serif"">‘Automated Clearing House Sevice’</span></span><span style="font-size:14.0pt"><span style="font-family:SolaimanLipi">-এর আভিধানিক অর্থ কী?</span></span></span></span></p> <p><span style="font-size:11pt"><span style="font-family:"Calibri","sans-serif""><span style="font-size:14.0pt"><span style="font-family:SolaimanLipi">উত্তর : </span></span><span style="font-size:14.0pt"><span style="font-family:"Times New Roman","serif"">‘Automated Clearing House Sevice’</span></span><span style="font-size:14.0pt"><span style="font-family:SolaimanLipi">-এর আভিধানিক অর্থ </span></span><span style="font-size:14.0pt"><span style="font-family:"Times New Roman","serif"">‘</span></span><span style="font-size:14.0pt"><span style="font-family:SolaimanLipi">স্বয়ংক্রিয় নিকাশ ঘর সেবা।</span></span></span></span></p> <p><span style="font-size:11pt"><span style="font-family:"Calibri","sans-serif""><span style="font-size:14.0pt"><span style="font-family:SolaimanLipi">২৯। </span></span><span style="font-size:14.0pt"><span style="font-family:"Times New Roman","serif"">EFT</span></span><span style="font-size:14.0pt"><span style="font-family:SolaimanLipi">-এর পূর্ণরূপ কী?</span></span></span></span></p> <p><span style="font-size:11pt"><span style="font-family:"Calibri","sans-serif""><span style="font-size:14.0pt"><span style="font-family:SolaimanLipi">উত্তর :</span></span><span style="font-size:14.0pt"><span style="font-family:"Times New Roman","serif""> EFT</span></span><span style="font-size:14.0pt"><span style="font-family:SolaimanLipi">-এর পূর্ণরূপ হলো</span></span><span style="font-size:14.0pt"><span style="font-family:"Times New Roman","serif"">— Electronic Fund Transfer system.</span></span></span></span></p> <p><span style="font-size:11pt"><span style="font-family:"Calibri","sans-serif""><span style="font-size:14.0pt"><span style="font-family:SolaimanLipi">৩০। </span></span><span style="font-size:14.0pt"><span style="font-family:"Times New Roman","serif"">TBP</span></span><span style="font-size:14.0pt"><span style="font-family:SolaimanLipi">-এর পূর্ণ অর্থ কী?</span></span></span></span></p> <p><span style="font-size:11pt"><span style="font-family:"Calibri","sans-serif""><span style="font-size:14.0pt"><span style="font-family:SolaimanLipi">উত্তর : </span></span><span style="font-size:14.0pt"><span style="font-family:"Times New Roman","serif"">TBP</span></span><span style="font-size:14.0pt"><span style="font-family:SolaimanLipi">-এর পূর্ণ অর্থ হলো</span></span><span style="font-size:14.0pt"><span style="font-family:"Times New Roman","serif"">—Telephone Bill Payment.</span></span></span></span></p> <p><span style="font-size:11pt"><span style="font-family:"Calibri","sans-serif""><span style="font-size:14.0pt"><span style="font-family:SolaimanLipi">৩১। আন্ত ব্যাংকিং হিসাব-নিকাশে কী ব্যবহৃত হচ্ছে?</span></span></span></span></p> <p><span style="font-size:11pt"><span style="font-family:"Calibri","sans-serif""><span style="font-size:14.0pt"><span style="font-family:SolaimanLipi">উত্তর : আন্ত ব্যাংকিং হিসাব-নিকাশে ব্যবহৃত হচ্ছে ইলেকট্রনিক ব্যাংকিং ব্যবস্থা।</span></span></span></span></p>